Gerek sosyal çevremden gerekse danışanlarımdan en sık aldığım sorulardan biri şudur: “Psikolojim bozuk mu?” veya “Psikolojimin bozuk olduğunu nasıl anlarım?”
Bu sorunun soruluyor olması, aslında kişinin kendisiyle ilgilenmeye başladığının olumlu bir işareti olarak değerlendirilebilir. Eğer bir kişi, kendi ruh halini sorguluyor ve cevabını arıyorsa, bu durum içgörüsünün gelişmiş olduğunu gösterir. Kendi durumuna dışarıdan bir gözle bakma çabası, farkındalığın artmasına yardımcı olabilir. Ancak, bu sorgulamanın aşırı panik veya sürekli kendine tanı koyma şeklinde saplantılı bir hâl alması da risklidir. Kendi kendini etiketleme, durumu olduğundan daha ağır hissetmeye neden olabilir.
Psikolojiniz Gerçekten Bozuk mu?
Hepimiz zaman zaman kendimizi kötü veya daha az enerjik hissedebiliriz. Ancak, bu durumların geçici olması psikolojik bir bozukluğun göstergesi değildir. Psikolojik rahatsızlıklar, yalnızca uzman psikologlar veya psikiyatristler tarafından belirli kriterlere göre teşhis edilir. Örneğin, depresyon tanısı koymak için belirli belirtilerin en az iki-üç hafta boyunca kesintisiz devam etmesi gereklidir. Günlük hayattaki duygu durum değişimleri veya moral bozuklukları, tek başına bir psikolojik rahatsızlık olarak değerlendirilmez. Eğer kendi kendinize teşhis koymaya çalışırsanız, bu yanlış etiketleme sizi daha karamsar bir ruh hâline sürükleyebilir.
Psikolojik Yardıma İhtiyacınız Olduğunu Nasıl Anlarsınız?
Kendinizi daha iyi anlamak ve gerçekten bir uzmana ihtiyaç duyup duymadığınızı belirlemek için bazı kritik işaretlere dikkat edebilirsiniz:
- Yaşadığınız duygusal zorlukların süresi: Bu durum, birkaç gündür değil, uzun süredir aralıksız devam ediyorsa,
- Günlük hayatınıza etkisi: Yaşadığınız sıkıntılar, işlevselliğinizi olumsuz etkiliyorsa,
- Sosyal ilişkilerinizde problemler: Partneriniz, aileniz, arkadaşlarınız veya iş/akademik çevrenizle olan ilişkilerinizde sorunlar baş göstermeye başladıysa,
- Kendi iç huzurunuz: Duygusal dalgalanmalar, kaygı veya huzursuzluk sürekli hâle geldiyse,
Bu belirtiler, psikolojik bir zorluk yaşadığınızı gösterebilir.
Bir Uzmandan Destek Almak Neden Önemlidir?
Eğer bu durumu uzun süredir yaşıyorsanız, kendiniz için bir şey yapmanın zamanı gelmiş olabilir. Kendi sorularınıza yanıt aramaya çalışmak yerine, profesyonel bir destek almak daha sağlıklı ve etkili olacaktır. Uzman desteğiyle, karşılaştığınız zorlukların üstesinden daha kolay gelebilir ve iyi olma hâlinize yeniden kavuşabilirsiniz.
Sevgiyle,
Selen Muratoğlu
Uzman Klinik Psikolog